Je eerste gedachte aan Lapland is waarschijnlijk de mooie natuur en een pak sneeuw, maar Fins Lapland heeft veel meer te bieden dan alleen natuur. Wat erg fascinerend is aan deze regio is namelijk de vele traditionele ambachten die door de eeuwen heen door zijn gegeven. Deze ambachten zijn met name diep geworteld in de Sami-cultuur, de inheemse bevolking van Lapland, en weerspiegelen de manier waarop de Sami in harmonie met de natuur leven.
We willen je bij Mökki Travel graag kennis laten maken met deze traditionele ambachten. Ontdek hoe je tijdens je verblijf in een mökki niet alleen geniet van de prachtige natuur van Lapland, maar ook van de rijke cultuur.
Sami en traditionele ambachten
De Sami zijn een bevolkingsgroep en de oorspronkelijke bewoners van Lapland. De Sami-cultuur is zeer rijk aan tradities en ambachten. Deze ambachten zijn vaak van oorsprong ontstaan uit pure noodzaak om in het barre klimaat te kunnen overleven. Door de jaren heen zijn ze echter vaak verfijnd tot bijna kunstvormen.
Duodji:
Een van de bekendste ambachten van de Sami is ‘duodji’, wat handwerk betekent. Met duodji worden veel verschillende producten bedoeld. Denk aan kleding en sieraden, maar ook gebruiksvoorwerpen en kunst. Elk stuk is handgemaakt en vaak versierd met traditionele patronen en symbolen vanuit de Sami-cultuur.
Leerbewerking is een belangrijk onderdeel van duodji. De Sami gebruiken rendierleer om verschillende producten te maken, zoals riemen, tassen, schoenen en zelfs tenten. Het bewerken van leer is een vaardigheid die vaak van generatie op generatie door wordt gegeven en vereist veel geduld en precisie.
Kleding en textiel:
De kleding van de Sami, zoals de bekende gákti, is niet alleen functioneel, maar ook sierlijk. De gákti wordt traditioneel gedragen tijdens speciale gelegenheden en is vaak gemaakt van kleurrijke wol, linnen of zijde. De patronen en borduursels op de kleding vertellen vaak een verhaal, zoals de familiegeschiedenis of een gebeurtenis in hun woonplaats.
Houtbewerking:
In de Sami-cultuur is ook houtbewerking essentieel. Elk stuk houtwerk is een meesterwerk op zich, van traditionele drinkbekers (kuksa) tot messen met versierde handvatten (puukko). Houten voorwerpen worden vaak versierd met inscripties en symbolen die de natuur en het leven in Lapland weerspiegelen.
Sieraden:
Sami-sieraden zijn uniek en vaak gemaakt van materialen de in de natuur te vinden zijn. Voorbeelden zijn zilver, rendierhoorn en been. Een van de meest iconische sieraden is de ‘solju’, een zilveren broche die traditioneel door Sami-vrouwen wordt gedragen. De solju is rond en vaak versierd met patronen en symbolen.
Producten van rendieren
Rendieren spelen een centrale rol in het leven de Sami en dat zie je ook terug in de ambachten. Bijna elk deel van het rendier wordt gebruikt. Niet alleen het vlees, maar ook de huid, de hoorns en de botten. Wist je dat er in Lapland meer rendieren wonen dan mensen? Nederlanders vinden het nog wel eens zielig om rendieren te eten, maar in Lapland zien ze een rendier op dezelfde manier als hoe wij in Nederland een koe zien. Koeien of varkens hebben ze namelijk niet.
Rendierhoorn:
De hoorn van het rendier wordt gebruikt voor sieraden, gebruiksvoorwerpen en decoratieve items. De hoorns worden zorgvuldig gesneden en gepolijst, vaak ingelegd met zilver of andere materialen voor extra decoratie.
Rendierhuid:
Van rendierhuiden wordt warme kleding en schoenen gemaakt. Het materiaal is perfect voor het koude klimaat van Lapland en wordt ook vaak verwerkt tot handschoenen, hoeden en jassen. De huiden worden zorgvuldig gelooid en behandeld om ze duurzaam en comfortabel te maken.
Tip: bezoek eens een rendierboerderij in Lapland!
Vissen in Lapland
Vissen is een belangrijk onderdeel van de cultuur in Lapland. Traditionele vissersnetten en -lijnen worden nog steeds met de hand gemaakt. Vaak gebeurt dit volgens technieken die al eeuwenlang worden gebruikt. De Sami hebben een diepe band met de wateren van Lapland.
Lees ook: Vissen in Lapland
Sami kunst en schilderijen
Naast functionele ambachten zijn er ook Sami die werken aan kunst en schilderijen. Deze zijn vaak geïnspireerd op de natuur en de mythologie van de Sami. Er worden doorgaans natuurlijke pigmenten en materialen gebruikt om kunstwerken te maken. Dit zorg voor mooie aardse kleuren en texturen in de kunst van de Sami.
Is er toekomst voor de traditionele ambachten van Lapland?
De traditionele ambachten blijven een belangrijk onderdeel van de cultuur en identiteit van de Sami, hoeveel de wereld om hen heen ook verandert. Er zijn veel initiatieven in de regio om de ambachten te behouden en te promoten, zowel binnen de Sami-gemeenschap als daarbuiten. Neem tijdens je vakantie in Lapland zeker deel aan een workshop of koop authentieke Sami-souvenirs. Zo draag je actief bij aan het behoud van deze tradities.
Ervaar de cultuur van Lapland
Bij Mökki Travel bieden we niet alleen een verblijf in een authentieke Finse mökki, maar ook de kans om de cultuur van Lapland te ontdekken. Onze excursies geven je een unieke kijk in het leven van de Sami en hun ambachten. Bezoek bijvoorbeeld een rendierboerderij of ga mee op onze excursie waarbij je kennis maakt met de Finse levensstijl. Er is voor ieder wat wils.
Bij Mökki Travel willen we graag dat je reis naar Lapland onvergetelijk wordt. Je boekt daarom geen saaie en drukke hotelkamer, maar een authentiek Fins vakantiehuisje midden in de natuur. We stellen bovendien graag je reis op maat samen, in overleg met jou. Zo krijg je de authentieke Lapland ervaring die helemaal bij jou past.
